«Noe er der, men så er det noe annet»: Om kompleksiteten i Merethe Lindstrøms roman Fra vinterarkivene (2015)

Abstract

Denne avhandlinga er ein analyse av kompleksiteten i Merethe Lindstrøms roman Fra vinterarkivene (2015), med utgangspunkt i sjukdomsframstillinga i verket. Hovudspørsmålet eg stiller som grunnlag for analysen er: Korleis verkar kompleksiteten på dei ulike nivåa i Fra vinterarkivene inn på framstillinga av psykisk sjukdom i romanen? Gjennom ei tilpassa nærlesing av verket, kombinert med ein narratologisk analyse og relatering til to ulike samfunnsdebattar, viser eg at det komplekse i romanen ligg på både det tematiske og det strukturelle planet.

Eg analyserer først korleis kompleksiteten i romanen kjem til syne i det formmessige og strukturelle, ved å diskutera sjangerproblematikk. Forma på romanen har visse likskapstrekk med korttekstar, noko som fører inn på ein diskusjon om Fra vinterarkivene i relasjon til punktromansjangeren. Romanen har samstundes røyndomsnære trekk. Ved å trekkja inn ein debatt om røyndomslitteratur, blir samfunnsrelevansen til romanen aktualisert. Vidare analyserer eg dei formelle sidene ved Fra vinterarkivene frå eit narratologisk perspektiv, med vekt på forteljarinstansen og korleis teksten er bygd opp.

Det neste analysekapittelet tar føre seg sjukdomsmetaforikk og på kva måte denne bidrar til kompleksitet i sjukdomsframstillinga. Eg deler analysen inn i seks delkapittel, der det første relaterer metaforikken til det strukturelle, og dei fem neste er ulike tematiske område som ein finn metaforar innanfor. I dette kapittelet viser analysen at sjølv om metaforane fell inn under ulike tematiske område, så har alle ein grunnleggjande kompleksitet som eit fellestrekk. Dette er også noko ein finn i det neste analysekapittelet, som tar føre seg korleis relasjonar mellom generasjonar blir framstilt i lys av psykisk sjukdom.

I det siste analysekapittelet analyserer eg diagnoseproblematikk knytt til Fra vinterarkivene. For å aktualisera romanen trekk eg inn ein debatt om diagnose og relaterer denne til framstillinga av diagnose i romanen. Kategorisering blir då trekt inn som ein motsetnad til kompleksitet. Men heller ikkje denne dikotomien er fri frå å bli broten opp i fleire nyansar, når utgangspunktet i romanen er at ingenting ligg fast.